Reisverslag Taiwan

Verslag van een korte vogelreis naar Taiwan

In het onderstaande zijn van vertrouwde Europese vogels de Nederlandse namen gebruikt. Van de soorten van Oost-Azië, die bij ons niet voorkomen, zijn de Engelse naam en de wetenschappelijke weergegeven, omdat die namen meer gebruikelijk zijn en het opzoeken in gidsen en het internet vergemakkelijken.

De eerste dag

Deze korte reis begint op 12 september op het vliegveld van Taipei. We maken deze reis in een luxueuze VW bus, waar we met 4 personen (twee uit Engeland, één uit Duitsland en ik), onze chauffeur Chang en onze reisleider Atta, alle ruimte hebben. De andere drie zijn al een dag in Taiwan en vertellen mij meteen verhalen over hun waarnemingen van Maroon Oriole, Bruine klauwier (Lanius cristatus), Japanese White-eye (Zosterops japonica) en Malaysian Night Heron (Gorsachius melanolophus). We rijden direct zuidwaarts naar Taichung-Dong Shi. We gaan hier voor het inchecken in het hotel nog even vogels kijken. Bij een brug over een riviertje is een prima plek. Het regent bijna voortdurend zacht en soms ook wel hard. Het heuvelachtige landschap is vol akkertjes en boomgaarden en doet arcadisch aan. Vanaf de brug zien we langs het wild stromende water IJsvogel (Alcedo atthis), grote gele kwikstaart, kleine zilverreiger en kwak, nog niet erg exotisch. Maar dat verandert snel met de waarnemingen van Plumbeous Redstart (waterroodstaart) (Rhyacornis fuliginosus) aan de oever, Striated swallows (Cecropis striolata, vroeger Hirundo striolata) bij hun nesten, Japanese White-eye, Chinese Bulbul (Pycnonotus sinensis), Taiwan Barbet (Megalaima nuchalli), Plain Prinia (Prinia inornata) en Collared Finchbull (Spizixos semitorques). Als de regen te erg wordt gaan we naar het hotel. En daar wacht een heerlijke maaltijd.

De bergen

De volgende dag vertrekken om 6 uur bij het eerste licht. Het weer is prima met aangename temperaturen. Onderweg stoppen we regelmatig. Bij elke stop zien we nieuwe vogelsoorten, zoals Graycheeked Fulvetta (Alcippe morrisonia), Black-necked Monarch (Hypothymus azurea), Oosterse tortelduif (Streptopelia orientalis), White-bellied Green Pigeon (Treron sieboldii), Ashy Wood Pigeon (Columba pulchricollis), Kuifmaina (Acridotheres cristatellus), Jungle Maina (Acridotheres fuscus)  en White-eared Sibia (Heterophasia auricularis). Bij viaducten zien we veel. Zo zien we onze bekende winterkoning en grote gele kwikstaart, maar ook Ferruginous Flycatcher (Muscicapa ferruginea), Little Swift (Apus affinis), Pacific Swallow (Hirundo tahitica), Rufous-capped Babbler (Stachyris ruficeps), Rusty Laughingthrush (Garrulax poecilorhynchus) en grote groepen van de Aziatische Huiszwaluw (Delichon dasypus).

Bij een open plek langs de weg zien we een mannetje van de endemische Swinhoes Pheasant (Lophura swinhoii) die foerageert op uitgestrooide rijst. Neergelegd door fotografen. De rit gaat voort in een prachtig landschap met heel steile berghellingen en dichte bossen, waaronder veel naaldbomen. Op een van de plekken stoppen we en na een paar minuten wachten horen we geluiden, die in de verte wat aan die van de roodmus (Carpodacus erythrinus) doen denken, maar het zijn Taiwan Yuhina’s (Yuhina brunniceps), een endemische soort. Ze lijken in een aantal opzichten op kuifmezen, Een poosje wachten en er volgen er steeds meer. Ze buitelen als mezen door de boomkruinen en houden voortdurend onderling contact met hun hoge geluidjes.

Hoger in de bergen bij Anmashan, het is al meer dan 2200 meter zien we de Taiwanese variant van de Black-Throated Tit (Aegithalos concinnus), dezelfde soort als in de Himalaya maar veel feller van kleur. Hier zien we verder twee Collared Bush-robins (de Taiwanese blauwstaart) (Tarsiger johnstoniae) onze eerste Formosan Magpie (Urocissa caerulea) en een White-tailed Robin (Myiomela leucura). Na een korte lunch rijden we de bergweg op door prachtige natuurlijke bossen en langs diepe kloven. Op een gegeven moment zien we weer fotografen langs de weg, die wat voer uitgestrooid hebben. Hier zit de Mikado Pheasant (Syrmaticus mikado). Het

is een vrouwtje met twee halfwas kuikens. We rijden daarna langzaam tot het einde van de weg op 2.700 m boven de zeespiegel. We maken hier een lange wandeling bergop. Het is erg mistig wat het waarnemen van vogels hoog in de boomkruinen niet gemakkelijker maakt. Maar we zien de Jungle Crow (Corvus macrorhynchus), notenkraker, die hier een stuk grijzer is dan in Europa. We horen een vogel druk in de weer in dichte vegetatie van struiken en kruiden. Het duurt lang voor we hem zien en dan blijkt hij niet schuw te zijn en uitstekend te fotograferen. Het is de White-whiskered Laughingthrush (Garrulax morrisonianus).

Op de terugweg komen we tegen 16 uur op dezelfde plek waar we de Mikado Pheasant’s zagen nu een prachtige haan in gezelschap van twee vrouwtjes tegen.

Rond half tien ’s avonds bereiken we het hotel. Het ligt hoog in de bergen maar het is er niet koud. We verbazen ons over de vele prachtige nachtvlinders en grote kevers, waaronder grote Vliegende herten die op de lampen afkomen. Het roepen van de Mountain Scops Owl (Otus spilocephalus) is het laatste, dat ik hoor voor ik in slaap val.

Nog hoger in de bergen

Vandaag gaan we om 6 uur naar de parkeerplaats van een groot recreatiebos, waar diverse goed gemarkeerde wandelroutes beginnen. Onze gids selecteert de Duchuanling-Trail. Er zijn maar weinig vogels te zien, maar dat zijn dan wel soorten, die hoog op het verlanglijstje staan: een paartje Swinhoes Pheasants met een jong in het dichte struikgewas, een Grey Minivet (Pericrocotus solaris) en een Varied Tit (Parus varius). Terug op de parkeerplaats worden we verrast door een grote groep Black Bulbuls (Hypsipetes leucocephalus), een grijskopspecht, een witrugspecht en twee boskoekoeken (Cuculus saturatus). Er vliegt ook een besra (Accipiter virgatus) rond, die ervoor zorgt dat alle vogels voortdurend in beweging zijn. Daarna rijden we terug en gaan ontbijten, maar we zitten nog niet aan tafel of de gids komt aanrennen met de mededeling dat er een groep van zeker 14 Formosan Magpies in de tuin zit. We gaan snel kijken en inderdaad is er een groep van deze prachtige endemen neergedaald in de vijgen voor onze kamers. De vijgen zijn rijp en de vogels doen zich er tegoed aan. In het kielzog van de kitta’s volgt een aantal Grey Treepie (Dendrocitta formosae), White-bellied Green Pigeon, een Orange-breasted Green Pigeon (Treron bicincta) een Taiwan Barbet en een gewone ekster, allemaal gek op rijpe vijgen. Toevallig zien we onder de vijgebomen nog een onbeweeglijke Malaysian Night Heron.

Na het ontbijt rijden we met veel korte stops, verder naar het zuiden. We voegen tijdens verschillende stops Scaly-breasted Munia (Lonchura punctulata), Bronze Drongo (Dicrurus aeneus), White-rumped Munia (Lonchura striata), boerenzwaluw, Pacific Swallow (Hirundo tahitica), Vivid Niltava, ringmussen, een paar Grey-capped Woodpeckers (Dendrocopus canicapillus) en witte kwikstaarten (Motacilla alba ssp. leucopsis) aan de lijst toe. We rijden door tot bij een diepe kloof rechts en een waterval links van de weg. Het is er vol vlinders en een knalblauwe hagedis schiet voor onze voeten weg. We zien weer een waterroodstaart, maar nog belangrijker is de waarneming van de Brown Dipper (Cinclus pallidus).

Na de lunch gaan we meteen op weg naar Hu-Ben Village, ongeveer 20 minuten verderop. Hier is het belangrijkste broedgebied van de beroemde “Fairy Pitta” (Pitta nympha) in Taiwan. Het hele dorp is op het toerisme naar de pitta gericht en dat maken de bewoners duidelijk met muurschilderingen van metershoge pitta’s op de huizen. De pitta is een trekvogel en komt begin mei in zijn broedgebied aan. Daar blijft hij tot het einde van augustus.

Een lokale gids wacht ons op bij een prachtige tempel en neemt ons vervolgens mee op een paadje dat in de buurt van de tempel begint en waar we twee soorten kruiplijsters kunnen zien, waarover discussie gaande is of zij als endemische soorten mogen worden beschouwd, namelijk de Rusty-cheeked Scimitar Babbler (Pomatorhinus erythrocnemis) en de Taiwan Scimitar Babbler (Pomatorhinus musicus). Onderweg blijven we hangen bij een Black-necked Monarch en een Collared Finchbull. Uiteindelijk komen we bij de beste plek voor de kruiplijsters. Deze vogelsoorten zijn erg moeilijk te vinden, maar deze gids weet precies waar we zijn moeten. Na prachtige waarnemingen van beide soorten, gaan we naar een restaurant in de stad met heel veel verschillende gerechten. Daar is live muziek, karaoke. Er wordt afwisselend gedanst en gegeten.

Na het diner gaan we weer terug naar de parkeerplaats bij de tempel in Hu-Ben waar de gids alweer staat te wachten. Het is donker en tijd voor de uilen. Al bij aankomst horen we de roep van de Brown Hawk Owl (Ninox scutulata), maar die houdt al gauw op. Met een sterke lamp vindt de gids de zacht roepende Mountain Scops Owl en vervolgens zien we er een. Onze gids wordt steeds enthousiaster over zijn eigen succes en roept nu met een recorder een andere uil op die hij ons ook wil laten zien. Het lukt nog ook om de Collared Scops Owl (Otus bakkamoena ssp glabripes) te scoren.

Hoog in de bergen nog veel meer endemen

Na vertrek om 6 uur rijden we nu richting Yushan National Park naar Alishan. Onderweg stoppen we op een grote parkeerplaats bij het Endemic species Research Institute. Daar wijst Atta ons in een ceder op 5 m hoogte een paar Collared Scops Owl’s aan. Deze uilen wonen al 5 jaar of langer op dit plekje van het “Endemic Species Research Institute”. Maar er is meer te zien. Een Crested Goshawk (Accipiter trivirgatus) jaagt zonder succes op Black Bulbuls en Black Drongo’s (Dicrurus macrocercus) en wordt goed in de gaten gehouden door een Witrugspecht die bovenop een telefoonpaal zit. Grappig dat een soort, die in Europa wordt gezien als een exclusief bewoner van oerbos, hier gewoon in een tuin op de telefoonpaal zit.

Hierna begint de lange rit in de bergen. Op 2.600 m hoogte is een bezoekerscentrum van de Yushan National Park. Hier zien we een Bruine klauwier en een groot aantal van de bergvogels, de inheemse vorm van de Zwarte Mees (Parus ater ssp. ptilosus) met een opvallende kuif, nog meer White-

whiskered Laughingthrushes, Collared Bush-robins en Yellowish-bellied Bush Warbler (Cettia acanthizoides sspconcolor). Nadat we het gevoel hebben dat we vogels van deze plek wel gehad hebben rijden we iets verder, waar we gaan lopen over de Big Hemlock Trail. Hier is een afwisseling van kleine alpenweitjes en uitgestrekte bossen met opvallend hoge bomen. Met een beetje moeite zien en vooral horen we boomklevers (Sitta europaea), zwarte mezen, Taiwan Yuhina’s, sijzen (Serinus serinus) maar nog niet de felbegeerde endemische Flamecrest (Regulus goodfellowi). We zien onderweg steeds meer, waaronder een jong mannetje van de Steere’s Liocichla (Liocichla steerii), een Vinacious Rosefinch (Carpodacus vinaceus), verschillende White-whiskered Laughingthrushes, een witte en een grote gele kwikstaart, een Siberische Boompieper (Anthus hodgesoni), verschillende Yellowish-bellied Bush Warbler’s. De Taiwan

Shortwing (Brachypteryx goodfellowi) en de Pygmy Wren Babbler (Pnoepyga formosana) krijgen we niet te zien. Volgens Atta horen we beide soorten meerdere malen, maar blijven ze bij voorkeur diep verscholen in dekking. Het wordt steeds mistiger. Dan zien we de eerste Flamecrest. Hij is druk in de weer op een meter of 10 afstand, prachtig te zien met zijn vlammend oranje kopstreepje, ook al zit hij geen moment stil. Iets verderop komen we bij een enorme boom de Big Hemlock, waar het pad naar is genoemd. We blijven hier geruime tijd omdat het in de grote boom wemelt van de kleine vogels, ook van vele andere Flamecrests. We tellen er minimaal 25, maar alle waren veel verder weg dan het eerste exemplaar. Verder zijn er veel Black-throated tits, Green-backed Tit (Parus monticolus), Taiwan Yuhina’s en de (gekuifde) Zwarte Mezen. Aan het eind van de wandeling, in de top van een dode boom en tegen het mistige tegenlicht kunnen we een drietal individuen van de Grey-headed Bullfinch (Pyrrhula erythaca) onderscheiden.

We gaan weer terug omdat mist nog dichter wordt en inmiddels de middag eindigt. Onderweg zien we vanuit de bus nog twee hennen van de Mikado Pheasant langs de weg. We eten in een eenvoudig maar overheerlijk restaurant bij het hotel.

Black-faced Spoonbill en kustbiotopen

Vandaag vertrekken we naar het zuiden met het doel het “Black-faced Spoonbill Reserve” en het bezoekerscentrum aan de monding van de rivier ten noorden van Zengwun Tainan City. Hier en op de slikvlakten langs de kust overwintert de helft van de slechts 3500 individuen grote wereldpopulatie van de Black-faced Spoonbill (Platalea minor). Ze komen in eind september begin oktober en blijven tot begin april. De komst van de eersten wordt in de media bekendgemaakt. Dat is nu nog niet het geval. Dus we zien wel waar ze voorkomen, maar missen de vogels zelf. Onderweg passeren we vis- en garnalen kweekvijvers in lange rijen. Deze vijvers worden afwisselend gebruikt als bassins voor vis- en garnalenkweek en als rijstvelden. Ook worden ze regelmatig braak gelegd en zijn dan slikvelden waar talloze trekvogels en overwinteraars op af komen. We stoppen een paar keer bij deze kweekvijvers en slikvlakten om reeds aangekomen overwinteraars en doortrekkers te zien. Het wordt een imposant lijstje van waarnemingen. In de vijvers met een duidelijke waterstand zijn grote zilverreiger (Casmorodius albus), middelste zilverreiger (Egretta intermedia), kleine zilverreiger en koereiger (Bubulcus ibis) aanwezig met vlekbekeend (Anas poecilorhyncha), dodaars (Tachybaptus ruficollis) en steltkluut. Er vliegen voortdurend visdiefjes (Sterna hirundo), hier met zwarte snavel en witwangstern (Chlidonias hybridus) rond. In de struikjes zitten bruine klauwier, gele kwikstaart (Motacilla flava ssp tschutschensis) en Plain Prinia. Langs de slikvlakten worden we meteen verrast met een groep van 19 Douglassterns (Sterna dougallii), Mongoolse plevier (Charadrius mongolus), strandplevier (Charadrius alexandrinus), Aziatische goudplevier (Pluvialis fulva), poelruiter (Tringa stagnatilis), roodkeelstrandloper (Calidris ruficollis), breedbekstrandloper (Limicola falcinellus), grauwe franjepoot (Phalaropus lobatus) en een paar lachsterns (Sterna nilotica). En “gewone” soorten als grutto (Limosa limosa), watersnip (Gallinago gallinago), tureluur (Tringa totanus), zwarte ruiter (Tringa erythropus), groenpootruiter (Tringa nebularia), bosruiter (Tringa glareola), kemphaan (Philomachus pugnax), oeverloper (Actitis hypoleucos) bonte strandloper (Calidris alpina), krombekstrandloper (Calidris ferruginea), kleine plevier (Charadrius dubius) maken het beeld compleet. Daarna bezoeken we het “Black-faced Spoonbill” centrum, vol met prachtige diorama’s, foto’s, video’s en allemaal heel ruim opgezet. In het wetland dat er aan grenst zullen ze misschien wel binnen een paar dagen verschijnen, maar wij missen ze nu in ieder geval. We worden getroost met een paar vlekbekeenden, Scaly-breasted Munia’s en een blauwe rotslijster (Monticola solitarius), die in de struiken en op de zandheuveltjes achter het bezoekerscentrum zit.

In de stralende zon en met een temperatuur ruim boven de 30 graden vertrekken wij rond half drie naar het zuiden. Vanuit de bus zien we boven de moerassen naast de inmiddels wel vertrouwde reigers een groep Pacific Swift’s (Apus pacificus). Maar al heel snel steekt een hevige storm met stromende regen op, die ons weer even met de neus op het feit drukt dat we in het hoogseizoen van typhoons en tropische stormen zitten.

Zuidpuntje van Taiwan

Tegen 5 uur zijn we bij Kending op het zuidelijkste puntje van Taiwan. Aangezien het nog niet donker

is, bezoeken we een wetland, waar onder andere een andere endemische soort, de Stayan’s Bulbul (Pycnonotus taivanus) veel voorkomt. Het is bijzonder dat op een klein eiland als Taiwan een endemische soort ook nog eens een heel beperkt leefgebied heeft, maar waar hij zit is hij erg algemeen. Het wetland is zeer vogelrijk met grote en kleine zilverreiger, veel onrustig rondvliegende kwakken, ijsvogel, waterhoen, meerkoet (Fulica atra), groenpootruiter en bosruiter wat echter steeds moeilijker te zien is door de invallende duisternis. We vertrekken naar de stad waar we in een groot en zeer luxueus hotel worden ondergebracht. We gaan de hoofdstraat in op zoek naar een eethuisje. Atta zoekt er een uit tussen de talloze die er zijn. We komen in een visrestaurant terecht waar we van uitstekende visspecialiteiten genieten.

Roofvogeltrek à la Bosporus

Een nieuwe dag en weer nieuwe vogels. Dit keer is de spectaculaire migratie van roofvogels, vooral de

Chinese Goshawk (Accipiter soloensis) ons doel. Bij aankomst lopen we eerst door de tuin bij het parkeerterrein waar we veel Stayan’s Bulbul’s zien en na veel gezoek ook de Taiwanese Hwamei (Garrulax taewanus), die nog op ons lijstje ontbrak. We gaan vervolgens naar een uitkijktoren voor de vogeltrek. De wandeling daarheen gaat door dicht bos waar we weinig zien en horen. Maar de geluiden van roepende Formosa macaque’s  (Macaca cyclopis) zijn wel onmiskenbaar. Alleen lukt het niet om ze te zien. Het zijn schuwe beestjes. We treffen een aantal vogelaars uit verschillende landen, waarvan sommigen al daar maanden lang tellen. We zien uiteindelijk meer dan 1500 overtrekkende Chinese Goshawks, in groepen van soms wel 300 stuks. Herinneringen aan de trek over de Bosporus komen naar boven. Tussen de waarnemingen van

deze groepen door zien we regelmatig Oosterse Tortelduiven, Large Cuckoo-shrike (Coracina macei), Crested Serpet Eagle’s (Spilornis cheela), af en toe een Besra, een Crested Goshawk en eenmaal een Oostelijke Bruine Kiekendief. Ook zwerft er een Dollarbird (Eurystomus orientalis) rond die we regelmatig zien.

We nemen na een paar uur afscheid en gaan terug naar de parkeerplaats, waar een van de boompjes bezet is door een groep van 10 White-shouldered Starling’s (Sturnus sinensis). We gaan met de Taiwanese HSL terug naar Taipei. Heerlijk snel, het duurt maar anderhalf uur. Onze buschauffeur Chang rijdt in de tussentijd de bus met bagage alleen naar Taipei en komt om 22.30 uur in het Hotel aan. Wij zitten ondertussen in een Japans restaurant met Italiaanse keuken, maar met veel andere exotische invloeden op het menu. Niets is hier te gek.

De laatste endemen

Het is alweer 18 september en dus de laatste dag in Taiwan. Na een snel ontbijt om 6 uur vertrekken we door een regenachtig landschap naar Wulei, een prachtig smal rivierdal met een wild stromend

riviertje en dicht beboste hellingen, niet ver van Taipei. Langs de weg onder een paar bomen op de grond ontwaren we een Chinese Bamboo-Partridge (Bambusicola thoracica). We hebben echter onze zinnen gezet op de Formosan Whistling-Thrush (Myophonus insularis). De bus wordt op een parkeerplek bij een centrum voor hete bronnen neergezet. We kijken uit op een diepe kloof, maar hoewel we Aziatische huiszwaluwen, Japanese White-eyes, Taiwan Barbet en Grey-cheeked Fulvetta’s zien, komen we wat betreft de Formosan Whistling-Thrush niet verder dan één onduidelijke fluittoon. Dus lopen we een stukje langs de weg naar een nieuwe locatie. Daar horen we weer een fluitje tot plots op een rots in de rivier de vogel wordt gezien. Vanaf dat moment is het gemakkelijk. De Formosan Whistling-Thrush laat zich goed observeren en fotograferen. We lopen een stukje verder om ook een poging te wagen een Maroon Oriole (Oriolus traillii) te zien, een donkerrode wielewaal. We zoeken daarvoor een terrasje bij een restaurantje op waar we goed uitzicht op de kloof hebben en de bossen op de berghelling tegenover ons. We zien er een groep Grey Minivets, veel Japanese White-eyes, maar geen wielewaal. Een groep van 14 Formosan Magpies in gezelschap van twee Jungle Crows en een aantal Grey Treepies bieden enige troost. Ongeveer rond 10 uur vertrekken we naar Taipei.

Botanische tuin

Na een lunch is er nog tijd voor bezoek aan de Botanische Tuin. Dit is erg interessant ondanks de steeds toenemende motregen. We zien er een groepje  Malayan Night herons, die stil de dag en de regen afwachten en verder een Chinese Bulbul en een White-breasted Waterhen (Amaurornis phoenicurus), die rondstapt over het dek van lotusbladeren waar een vijver geheel mee bedekt is. Ons vertrek uit de tuin wordt begeleid door een groep zeer dichtbij komende Japanese White-eyes. Jammer genoeg is het niet meer te doen om ze te fotograferen door de steeds heviger wordende buien, die dreigend de naderende typhoon aankondigen.

Na een laatste diner in het restaurant worden we veilig in regen en toenemende wind naar het vliegveld gebracht. We vertrekken net voor het noodweer losbarst, vast van plan terug te keren naar dit ongelooflijk vriendelijke land van hoffelijke en ook vooral hartelijke mensen in hun prachtige natuur, maar graag buiten het typhoon-seizoen en als de Fairy Pitta en de Black-faced Spoonbill er zijn.

Literatuur

Beste vogelgids:

Brazil, M. (2009): Birds of East Asia, China, Taiwan, Korea, Japan and Russia. Princeton Univesity Press, Princeton and Oxford. 529 pag.

Overige vogelboeken:

Thin-By Liu & Wild Bird Society of Taipei, (2005): Birdwatching in Taiwan. 373 pag

Thin-By Liu & Wild Bird Society of Taipei, (2005): 100 Common Birds of Taiwan. 83 pag

Walters, M. 1997: Complete checklist Vogels van de Wereld. BV Uitgevers maatschappij Tirion. 351 pag

Algemene literatuur over Taiwan

Crook, S. 2010: Taiwan, the Bradt Travel Guide. Bradt Travel Guides Ltd, UK. The Globe Pequot Press Inc, USA. 344 pag

Goedhart, M. & Robbins, Cheryl, 2010: The Real Taiwan and the Dutch. Traveling Notes from the Netherlands Representative. Taiwan Interminds Publishing Inc , 272 pag.

Kim, Vivien (ed) 2008 (laatste oplage): Taiwan Insight Guides. 344 pag.

Websites

www.nunaartaiwan.nl, voor algemene informatie

www.blue-elephant.nl voor aanvullende informatie over vogelreizen